
หนึ่งในวัฒนธรรมอันน่าภาคภูมิใจของคนญี่ปุ่นเค้าก็คือ พิธีชงชา หรือ การชงชาร้อนเพื่อดื่ม ต้องบอกว่าอาจจะมองว่าง่ายแต่ความจริงแล้วแฝงความหมายลึกซึ้งมากกว่านั้น ชาเขียวมัทฉะ เป็นอีกหนึ่งเครื่องดื่มที่ได้รับความนิยมอย่างมากทั้งในญี่ปุ่น และประเทศไทย หากเราอยากจะชงชาเขียวมัทฉะแบบญี่ปุ่นขนานแท้ ต้องทำอย่างไร
ชาเขียวมัทฉะ
สิ่งแรกที่เราต้องรู้และทำความเข้าใจก่อนเลยก็คือ ชาเขียว กับ ชาเขียวมัทฉะไม่เหมือนกัน หากเป็นชาเขียวจะเป็นชาที่ผ่านการแปรรูปมาแล้วอาจจะเป็นใบชาอบแห้ง หรือ จะถูกบรรจุลงในซองชงชาก็ใช่เหมือนกัน ส่วนชาเขียวมัทฉะไม่ได้เป็นแบบนั้นเลย ชาเขียวมัทฉะจะผ่านการแปรรูปมาจากชาด้วยเหมือนกัน แต่จะอยู่ในรูปของผงสีเขียวละเอียด นอกจากนั้นจะให้ความเข้มข้นของชาเขียวมากกว่า ทั้งสี กลิ่น รสชาติ เราจึงเห็นการนำชาเขียวมัทฉะไปชง หรือ ทำอาหารอื่น นอกจากนั้นชาเขียวมัทฉะแต่ละยี่ห้อก็จะมีจุดเด่นแตกต่างกันไปอีก
ชาเขียวมัทฉะร้อน
เมนูจากชาเขียวมัทฉะแรก ที่เบสิคสุดนั่นคือ ชาเขียวมัทฉะร้อน วิธีการชงก็ไม่มีอะไรมากเพียงแค่ผสมชาเขียวลงในน้ำร้อน จากนั้นก็คนในเข้ากันเมื่อผงชาเขียวละลายดีแล้วก็ค่อยๆ จิบเพื่อดื่มด่ำกับความหอม หวาน ของชาเขียวเลย เคล็ดลับก็คือการคนให้ผงชาเขียวมัทฉะละลายนั้นจะต้องใช้อุปกรณ์พิเศษคล้ายกับพู่กันเพื่อให้ผงชาเขียวละลายได้ดีขึ้น อุปกรณ์ดังกล่าวชื่อว่า ฉะเซ็น แปลเป็นไทยว่าที่ตีชาเขียว
เคล็ดลับการคน
การใช้ ฉะเซ็น นั้นบอกเลยว่าไม่ง่ายอย่างที่คิด อย่างแรกเราต้องเข้าใจก่อนว่า ไม้ตีชาเขียวนั้นทำมาจากไม้ไผ่ฝานให้บางแล้วนำมาสานเพื่อกรองผงชาเขียวให้ละลายเร็วขึ้น เวลาใช้ต้องค่อยๆ วนเพื่อให้ผงชาเขียวละลายลงไปอย่างๆ ช้าๆ ละมุน ละไม เหมือนกับอะไรสักอย่างที่ต้องพิถีพิถันอย่างมาก หากใช้เสร็จแล้วต้องล้างน้ำเปล่าให้สะอาด อย่าใช้น้ำยาล้างจานล้างเด็ดขาด จะทำให้กลิ่นติดไปที่ไม้เวลาใช้ครั้งต่อไปจะมีกลิ่นติดลงไปในชาร้อน ทำให้เสียรสชาติได้เลย
ชงยังไงถึงจะผ่าน
การคนผงชาเขียวมัทฉะนั้น บอกเลยว่าต้องฝึกฝนกันหน่อย เคล็ดลับก็คือ ช่วงแรกเราอาจจะต้องใช้ ฉะเซ็น คนจากด้านล่างเพื่อให้ผงชาเขียวมัทฉะแตกตัวเสียก่อน จากนั้นก็จะขยับมือไปมา เพื่อให้เกิดคลื่นในถ้วย (ตรงนี้จะทำให้ผงละลายได้เร็วขึ้น) เมื่อผงละลายได้ที่แล้ว เราก็จะชงให้เร็วขึ้นกว่าเดิม ด้วยการสะบัดฉะเซ็นให้เร็วกว่าเดิม แต่จะไม่คนลงไปถึงก้นแก้ว คนตรงด้านบนผิวน้ำแทน สังเกตให้ดีหากเกิดฟองขึ้นมานั่นแหละถูกต้อง เมื่อฟองแตกละเอียดหมดแล้วก็เก็บงานด้วยการปาดฉะเซ็นลงบนผิวน้ำด้วยตัวอักษร โนะ (の) เพื่อให้ฟองมารวมกันอยู่ตรงกลาง เป็นอันเสร็จพิธี